BİK'ten basın etik kuralları

Basın İlan Kurumu Genel Kurulu, 18 Kasım 1994 tarihli "Basın Ahlak Esasları Hakkında Kararı"n yerine yeni düzenleme getirdi.

Resmi Gazete'de yayımlanan genel kurul kararının dayanağı olarak Basın İlan Kurumu Teşkilat Kanunu'nun "müeyyideler" başlıklı 49. madde gösterildi. 

Bu kapsamda "basın ahlak esasları" şu ana başlıklar halinde sıralanıyor:

-Suçsuzluk ilkesi,

-Cevap ve düzeltme hakkı, 

-Ayrımcılık yapılmaması, 

-Milli ve toplumsal değerlere saygı."

Kural kararında, "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, Cumhuriyetin insan haklarına dayalı, demokratik, laik hukuk devleti ve Atatürk ilke ve inkılapları ile Anayasanın 117. maddesinde yazılı İnkılap Kanunları aleyhine yayın yapılamaz" ilkesi getiriliyor. 

"-Haberler hukuka aykırı yollardan elde edilemez ve yayınlanamaz. 

-Şiddeti ve terörü özendirecek, uyuşturucu ve uyarıcı maddeler ve her türlü örgüt suçları ile mücadeleyi etkisiz kılacak yayın yapılamaz. 

Kararın "doğruluk ilkesi, haber ve bilgi sunumu" başlığı altında şu ilkeler yer alıyor: 

-Haberler ve yorumlar gerçeği gösterir, yanlış ve yanıltıcı olamaz. 

-Doğruluğundan kuşku uyandırılabilen ve araştırılması gazetecilik imkanları içinde bulunan haberler, araştırılıp doğruluğu ve görünürdeki gerçekçiliği teyid edilmeden yayınlanamaz. 

-İlan veya reklam niteliğindeki haber, resim, çizgi ve yazıların, tereddüte yer bırakmayacak şekilde ilan veya reklam olduğu belirtilir."

"Çocukların korunması" başlıklı bölümde ise çocuğun ve gençlerin kişilik gelişmesi ve korunmasını etkileyecek yayın yapılamayacağı belirtiliyor. Ayrıca, "Kamu yararı ile çocuğun yararının karşılaştığı hallerde çocuğun üstün yararı esas alınır" ifadesi yer alıyor. 

"-Din ve dini duygular yahut dinen kutsal sayılan değerler istismar edilemez ve kötüye kullanılamaz. 

-Toplumun temeli olan aile yapısını bozmaya yönelik ve ailenin korunmasına aykırı yayın yapılamaz. 

BİK Genel Kurul kararına göre, düzenlemede yer alan "basın ahlak esasları"na aykırı davranıldığı incelemeleri gelen ihbar ve şikayet ya da re'sen yapılabilecek. 

Şikayetçinin talebi ya da kurum tarafından gerekli görülmesi halinde şikayetçinin kimliği ve iletişim bilgileri gizli tutulabilecek. Gerekli bilgi ve belgeye dayanmayın veya bu hakkın kötüye kullanıldığı sonucuna varılan başvurular işleme alınmayacak 

Düzenleme ile 18 Kasım 1994 tarihli Basın Ahlâk Esasları Hakkında 129 Sayılı Genel Kurul Kararı yürürlükten kaldırıldı. (ajansbizim)