Bir bilinmezlik öyküsü; taşeron işçisine kadro…
Devrimci Sağlık İş Sendikası Çukurova Bölgesi Şube Başkanı Hüseyin Türkmen, sürecin başlatılmasının ardından işçilerin istenen belgeleri tamamlayarak başvurularını gerçekleştirdiklerini belirterek, ''Bundan sonraki süreç nasıl işleyecek? İnanın bundan sonraki süreci kimse tam olarak bilmiyor. Buna hükümetin kendisi de dâhil'' dedi
Devrimci Sağlık İş Sendikası Çukurova Bölgesi Şube Başkanı Hüseyin Türkmen, sürecin başlatılmasının ardından işçilerin istenen belgeleri tamamlayarak başvurularını gerçekleştirdiklerini belirterek, ‘’Bundan sonraki süreç nasıl işleyecek? İnanın bundan sonraki süreci kimse tam olarak bilmiyor. Buna hükümetin kendisi de dâhil’’ dedi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Julide Sarıeroğlu’nun Tweetiyle başlayan süreç, başvuru tarihlerinin son bulmasıyla gergin bir bekleyişe dönüştü.
Herhangi bir hak kaybına uğramamak adına hiç düşünmeden atılan imzalar, doldurulan formlar, sunulan dilekçeler sonrası bilinmezliklerle dolu bir sürecin başladığını gören taşeron işçisi oldukça tedirgin. Kadro beklentisi içerisindeyken bir anda kapı önüne konulabileceğini düşünen taşeron işçisi, cevap bulamadığı onlarca soru ile adeta isyanları yaşıyor.
Düzenleme öncesi yapılması gerekenler yapılmadı, konu olması gerektiği gibi yasalaşmadı. Konunun tarafları muhatap alınmadı, kamuoyu bilgilendirilmedi. Mecliste ise hiç görüşülmedi. Her şey; ama her şey dayatma ile düzenlendi. Bizlere ister imzala kabul et, istemezsen güle güle dendi. Düzenleme yöntemi anayasaya aykırı, düzenlemenin içeriği anayasaya aykırı. Böyle bir şey olabilir mi (?)diyor taşeron işçisi. Düzenleme taşeron işçisine değil, yandaş taşeron işçisine yapılmıştır diye de ekliyor.
Sınavların nerede, nasıl kimler tarafından yapılacağı, değerlendirmelerin nasıl olacağı konusunda hiçbir bilgimiz yok. Böyle bir şeye neden gerek duyuldu? Eğer yaptığımız işi bilmiyorsak bugüne kadar nasıl çalıştık? Güvenlik soruşturması da ne oluyor? İşe başlarken tüm soruşturmalar yapılmadı mı? Adli sicil belgeleri verilmedi mi? Şimdi böyle bir uygulamaya gerek duyulmasının nedeni ne? Devletin kurumu olan nüfus müdürlüklerinden aile kaydı istediğinde anne babanızla birlikte sizin bilgileriniz veriliyor bir de evliyseniz eşinizin. Oysa güvenlik soruşturması formunda kardeşlerimizin dahi adresleri soruluyor. Yani devletin kurumunun size vermediği bilgileri devlet sizden istiyor, bu nasıl bir uygulama diyor taşeron işçileri…
Taşeron işçilerin bir kısmının kadroya alınması, bir kısmının kadro dışı bırakılması, aynı iş yerinde aynı işi yapan işçilerin farklı ücretlerle çalıştırılması ne yasalara uygundur, ne de vicdanlara diyor taşeron işçisi. Haklılarda… Eğer bir düzenleme yapılıyorsa taşeron işçilerinin tamamının kadroya alınması gerekirdi. Üstelikte kayıtsız, şartsız olmalıydı. Sınav şartı konulmasının mantığını anlayabilmek mümkün değil.
Taşeron işçisi tüm bilinmezliklere rağmen gerekli başvuruları yaptı, derin bir sessizlik içerisinde olacakları bekliyor. Bekleyip, göreceğiz diyor.
Başvuru sürecinden sonraki süreçle ilgili DİSK’e bağlı Devrimci Sağlık İş Sendikası Çukurova Bölgesi Şube Başkanı Hüseyin Türkmen ile görüştük. Konuyla ilgili sorularımızı yönelttik. Hüseyin Türkmen’in süreç ile ilgili eleştirileri, endişeleri de pek farklı değil; hükümet yetkilerini aşarak anayasaya aykırı bir düzenleme yapmış, konuyu oldubittiye getirmek istemiştir diyor. İşçi Konfederasyonlarının temsilcileriyle görüşülmeden, kamuoyu bilgilendirilmeden, mecliste her yönüyle tartışılmadan, meclisin onayına sunulmadan böyle bir düzenleme yapmak; anayasayı tanımıyorum demektir diye de ekliyor.
Metin Kala: Sonuçta şu veya bu şekilde uygulamaya geçilmeye başlandı. İşçiler istenen belgeleri tamamlayarak başvurularını gerçekleştirdiler. Bundan sonraki süreç nasıl işleyecek?
Hüseyin Türkmen: İnanın bundan sonraki süreci kimse tam olarak bilmiyor. Buna hükümetin kendisi de dâhil. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Julide Sarıeroğlu ayrı, Başbakan Binali Yıldırım ayrı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ayrı açıklama yapabiliyor. Bilinen şey sınavın yapılacağı, emeklisi gelenlerin emekliye sevk edileceği, emekli çalışanın işine son verileceği bunun dışında çok fazla şey bilinmiyor.
Metin Kala: 696 Sayılı KHK’dan faydalanacak olan taşeron işçilerinin sayısı belli mi? Ne kadar işçi faydalanacak? Hangi kurumlar düzenleme kapsamında?
Hüseyin Türkmen: İnanın bu konu dahi muallak; yani faydalanacak işçi sayısı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu 450 bin işçimiz yararlanacak diyor; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 900 bin civarında taşeron işçisi faydalanacak diyor. Ancak süreç tamamlandığında gerçek sayıları öğrenebileceğiz. Kapsama alınan kurumlar belli. Bunlar; Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçe kapsamındaki idareler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, Sosyal Güvenlik Kurumları, KHK ekinde listesi bulunan diğer özel bütçeli kuruluşlar olarak açıklandı. İsterseniz kapsam alanında olan kurumları tek tek açıklayalım.
Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler;
TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu Sayıştay, Bakanlıklar (21 adet), Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, Devlet Personel Başkanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu, AFAD, Gelir İdaresi Başkanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü
Özel Bütçe Kapsamındaki İdareler;
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Üniversiteler (114 adet), ÖSYM, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Atatürk Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu, TODAİE, TÜBİTAK, Türkiye Bilimler Akademisi, Türkiye Adalet Akademisi, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu, Karayolları Genel Müdürlüğü, Spor Genel Müdürlüğü, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Maden Teknik ve Arama Genel Müdürlüğü, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Türk Akreditasyon Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, KOSGEB, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), GAP Bölge Kalkınma İdaresi, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Kamu Denetçiliği Kurumu, Ceza İnfaz Kurumları İle Tutukevleri İşyurtları Kurumu, Mesleki Yeterlilik Kurumu, Yurtdışı Türkler Ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Su Enstitüsü, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Helal Akreditasyon Kurumu, Denetleyici ve Düzenleyici Kurumlar; Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Kamu İhale Kurumu, Rekabet Kurumu, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu
Sosyal Güvenlik Kurumları;
Sosyal Güvenlik Kurumu, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü
KHK Ekinde Listesi Bulunan Diğer Özel Bütçeli Kuruluşlar;
Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü, Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, Kalkınma Ajansları, Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve Nato Pol Tesisleri İşletme Başkanlığı, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Başkanlığı, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları, Ereğli Kömür Havzası Amele Birliği ve Biriktirme Yardımlaşma Sandığı, Spor Genel Müdürlüğü Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlükleri, Kanunla kurulan fonlar ve kefalet sandıkları, Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Spor Toto Teşkilatı Başkanlığı”, Kadro kapsamına alınan kurumlar bunlar.
Metin Kala: Peki, kadro kapsamına alınan kurumlarda çalışan taşeron işçiler ne zaman, nasıl bir sınavdan geçirilecek, sınavı kim ya da kimler yapacak, değerlendirme nasıl olacak? Kazanamayanın durumu ne olacak?
Hüseyin Türkmen: Bu konularda henüz netleşmiş değil. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı “ Sınavlar formalite olacak, herkes kazanabilir” diyor. Öyleyse sınav neden yapılıyor sorusu akla geliyor. Sınav tarihleri, yer ve zamanları duyurulacak deniliyor, ne zaman duyurulacak onu kimse bilmiyor. Sınavları herkes kazanabilir deniliyor; ama sınavı kazanamayanlar geçiş yapamayacak deniliyor. Kısaca bilinmezlikler ve çelişkili açıklamalar devam ediyor.
Metin Kala: Yapılan düzenlemelerle ilgili durum değerlendirmesi yapacak olursanız, taşeron olarak çalışmak mı daha avantajlıydı yeni durumda çalışmak mı?
Hüseyin Türkmen: Genel anlamda kadroya geçiş elbette ki daha avantajlıdır. Kadroya geçecek olan taşeron işçileri şanslı. Ancak kadro kapsımı dışında bırakılanlar için aynı şey söz konusu değil. Çünkü onlar kadroya geçmiyor, aynı koşullarda, aynı maaşla, aynı haklarla çalışmaya devam edecekler, sadece işverenleri değişiyor, hepsi bu. Üstelik sağlık sektöründe çalışan taşeron işçilerin özel durumu var. Yıllarca süren hukuk mücadelesi sonunda kazanılmış hakları var. Yapılan düzenlemeden faydalanabilmek için kazanılmış haklardan vazgeçme koşulu dayatılıyor.
Örneğin bizlerin; yani Adana Devrimci Sağlık İş Sendikasının kazanılmış hakları gasp ediliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının müfettişlerinin “ Kamu işçisi olduğumuz “ yönündeki raporu, hukuk mücadelesi sonunda kazandığımız “Sağlık Hizmetlerinde Taşeron İşçi Çalıştırılmaz, Kadrolu olmaları gerekir” yönündeki mahkeme kararı yok sayılarak, haklarımızdan vazgeçmemiz isteniyor. Sizler şu an çalıştığınız hak ve ücretlerle geçiş yapacaksınız; ancak öncelikle kazanmış olduğunuz haklarınızdan vazgeçmelisiniz deniliyor. Oysa bizlerin kamu işçisi olduğuna dair, kadroya alınmamız gerektiğine dair müfettiş raporları var, mahkeme kararları var. Bizler DİSK’e bağlı Devrimci Sağlık İş Sendikası olarak yeni bir mücadele sürecini başlatacağız. Haklarımızı sonuna kadar koruyacağız.
Metin Kala: Gerçekten bilinmezliklerle dolu zor bir süreç yaşanıyor. Ne deniliyorsa yapıldı. Belgeler istendi; istenen belgeler verildi. Haklarından vazgeçeceksin denildi; haklarından vazgeçtiğine dair imzalar verildi. Şimdi de sınava gireceksin deniliyor; o da olacak, sınava da girilecek. Ya kazanamadın denilirse, ya güvenlik soruşturmasına takıldın denilirse? O zaman ne olacak? İşinden, ekmeğinden mi olacak taşeron işçisi? Hükümet bu konuyu yeniden ve dikkatlice düşünmek zorunda; toplumsal barış için başka yol yok.
Umarız uyarılar dikkate alınarak gerekli düzenlemeler yeniden yapılır. Düzenleme anayasanın eşitlik ilkesine uygun hale getirilerek, tüm taşeron işçilerini kapsar, sınav şartı kaldırılır gergin bekleyiş mutlu son ile biter. Umarız…