Soyada 150 bin ton üretiyor, 3 milyon ton tüketiyoruz
Cumhuriyet Halk Partisi Partisi (CHP) Adana Milletvekili, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Ayhan Barut, yılda ortalama 150 bin ton civarında soya üreten Türkiye'nin 3 milyon tonluk tüketime sahip olduğunu söyledi.
"YAĞLI TOHUMLARDA İTHALATA 3 MİLYAR DOLAR ÖDENİYOR"
Tarım ve Orman Bakanlığı'nı çiftçi ve tarıma destek vermeye, 'ulusal ve sürdürülebilir tarım politikaları' belirlemeye çağıran Ayhan Barut, şunları kaydetti:
"Tarımsal ürünlerin üretim planlamalarında sektörel dinamikler, ürünler arası pariteler, pazar yapıcılar ve destekleme politikası olmak üzere planlamaya yönelik bakanlık uygulamaları önem taşıyor. Mısır, pamuk ve soya birbirinin ikamesi gibi görülen ürünler olması nedeniyle soya üretiminin arttırılması için bu ürünlerin fiyat politikalarının belli bir parite üzerinden birlikte belirlenmesi gerekiyor. Bazı ürünlerin yüksek ithalat tarifeleri ile korunması, soyada bunun olmaması soya satış fiyatlarını ve üretimi olumsuz etkilemektedir. Bu durumda bakanlık destekleme primleri önemlidir. Bunun için Havza Bazlı Fark Ödemesi desteği ile Sertifikalı Tohum Desteğinin arttırılması, 70 kuruş/kg desteği ve 60TL/kg tohum desteği sağlanması, en az üçer yıllık olarak önceden ilan edilmesi gerekir. Soya tarımının yaygınlaşmasını olumsuz etkileyen faktörlerin arasında soyanın hasadında fiyat ve alım garantisinin olmamasıdır. Bu nedenle TMO'nun soya alımlarında piyasa düzenleyici bir oyuncu olması sağlanmalı, TMO asgari alım fiyatı ilan etmelidir. Yeni geliştirilen çeşitlerle birlikte soyada verim 600-700 kg/da seviyelerine çıkmış, üretici için cazip ve ekonomik bir faaliyet olmuştur. Bu anlamda soyada ithalata bağımlılığın kaldırılması, üretimin artmasıyla dışarıya çıkacak dövizin yurt içinde kalması sağlanabilir. Soya tohumculuğu alanında sağlıklı ve kaliteli üretimin devamlılığı için sertifikasız-kaçak tohum kullanımının önlenmesi gerekir. Çünkü sertifikalı tohum kullanımı verimi olumlu yönde etkilediği gibi üretimi ve verimi olumsuz etkileyen çeşitli hastalıkların önüne geçer. Bu açıdan pamukta olduğu gibi soyada da Havza Bazlı Fark Ödemesinin sertifikalı tohum kullanımına bağlanması gerekir.
Bu yönleriyle birlikte soya üretimi ve sertifikasız-kaçak tohum kullanımı, ithalata bağımlılığın önlenmesi için yaşanan sorunların tüm boyutlarıyla saptanması, çözüm için gerekli önlemlerin alınması amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istiyoruz."